3. Holandia

Holandia - w pełnej nazwie: Królestwo Niderlandów - leży w zachodniej Europie, nad Morzem Północnym. Należą do niej dwa terytoria autonomiczne: Antyle Holenderskie i Aruba, położone w archipelagu Małych Antyli na Morzu Karaibskim. Sąsiadami Holandii są Belgia i Niemcy.
Holandia ma dwie stolice: Amsterdam, gdzie mieści się konstytucyjna siedziba parlamentu, i Hagę, z siedzibą rządu i dworem królewskim. Największym miastem Holandii jest Amsterdam, tworzący razem z Rotterdamem, Utrechtem, Hagą i innymi mniejszymi miastami aglomerację Randstad, w której mieszka ok. 40 proc. ludności Holandii. Inne główne miasta to Eindhoven i Maastricht. Języki urzędowe: niderlandzki i fryzyjski. Domena internetowa - .nl.
W 1952 roku Holandia wraz z pięcioma innymi państwami utworzyła Europejską Wspólnotę Węgla i Stali. Była to pierwsza z trzech wspólnot, które dały początek Unii Europejskiej. Dlatego rok 1952 przyjmuje się jako datę przystąpienia Holandii do Wspólnot Europejskich (niekiedy podawany jest rok 1958, w którym rozpoczęła działalność Europejska Wspólnota Gospodarcza, lub rok 1957, w którym została utworzona). Warto przy tym wspomnieć, że już znacznie wcześniej, bo w 1944 roku, Holandia, Belgia i Luksemburg powołały do życia unię celną, która przyczyniła się do powstania Unii Europejskiej. Był to Benelux. W nomenklaturze UE Holandia występuje jako Niderlandy.
Holandia jest największym krajem Beneluxu, ale w Unii znajduje się dopiero na dwudziestym drugim miejscu, za Danią, a przed Belgią. Jej powierzchnia wynosi 41,5 tys. km²; wody wewnętrzne stanowią prawie jedną piątą. Pod względem liczby ludności, która wynosi 16,6 mln, Holandia zajmuje ósme miejsce w UE, za ponadpięciokrotnie większą Rumunią, a przed ponadtrzykrotnie większą Grecją. Jest drugim po Malcie najgęściej zaludnionym państwem Unii. Jest też jednym z najbogatszych członków UE; ustępuje tylko Luksemburgowi i Irlandii.
Polonia w Holandii liczy 60 tys. osób. Pierwszą większą grupą emigrantów z Polski byli arianie (druga połowa XVII wieku). Od końca XIX wieku napływały fale emigracji zarobkowej, głównie do Limburgii. W czasie II wojny światowej Polacy uczestniczyli w ruchu oporu i walkach o wyzwolenie Holandii; po wojnie wielu zostało. Od końca lat 90. przybywa Polaków z nowej emigracji zarobkowej.
Ciekawe miejsca, które warto zobaczyć podczas pobytu w Holandii, to m.in. zaznaczone na mapie: Morze Wattowe (nr 1), Alkmaar (nr 2) i Schokland (nr 3).

Granice Holandii

Zaczynamy od północnego zachodu, czyli od górnego lewego rogu mapy. Jesteśmy na Morzu Północnym. Trzymając się lewej ramki mapy, kierujemy się na południe. U dołu mapy natrafiamy na ląd. To wybrzeże Francji. Podążamy nim na północny wschód. Mijamy granicę francusko-belgijską. Następna granica – belgijsko-holenderska – będzie początkowym punktem naszej wyprawy.
Zaczynamy od poznania zachodniego wybrzeża Holandii. Tuż przy granicy z Belgią mamy estuarium (czyli lejkowate ujście) rzeki Skaldy (s k), pod nazwą Skalda Zachodnia. Na północ od niej znajduje się drugie estuarium - Skalda Wschodnia (bez zaznaczonego połączenia z rzeką). Skalda Wschodnia została w drugiej połowie XX wieku odgrodzona tamą od Morza Północnego.
Niedaleko na północ od Skaldy do Morza Północnego uchodzi Moza (m o), poprzez deltę utworzoną razem z Renem (r e), płynącym na północ od niej. Jedna z odnóg Mozy łączy się z zachodnią odnogą Renu o nazwie Waal (na mapie nie jest ona podpisana). Delta Mozy i Renu wraz ze Skaldą Wschodnią sprawiają wrażenie rozległej zatoki, w której leżą wyspy. Warto wiedzieć, że u ujścia Mozy i Renu znajduje się system tam i zapór, mający (łącznie z tamą na Skaldzie Wschodniej) długość ok. 30 km i skracający linię brzegową Holandii aż o 700 kilometrów.
Kierujemy się na północ. Mijamy ujście odnogi Renu płynącej równolegle do Waalu i stolicę Hagę (h a). Linia brzegowa jest wyrównana i prowadzi nas na północ do Wysp Zachodniofryzyjskich, które leżą wzdłuż wybrzeża. Od stałego lądu oddziela je Morze Wattowe, oznaczone jako ciekawe miejsce nr 1.
Na mapie pokazanych jest pięć największych wysp: Texel (położona najdalej na południe i zachód), Vlieland, Terschelling, a dalej na północ Schiermonnikoog. Łańcuch mniejszych wysp położonych na północny wschód od tego archipelagu to Wyspy Wschodniofryzyjskie, należące do Niemiec.
Wracamy na ląd, na południe od Wysp Zachodniofryzyjskich, i kierujemy się na wschód, a następnie na północny wschód, wybrzeżem Morza Wattowego. Ponad 30-kilometrowy odcinek drogi pokonujemy tamą Afsluitdijk, zamykającą jezioro IJsselmeer (i j). Na mapie tama nie odgradza jeziora całkowicie, ale w rzeczywistości IJsselmeer nie ma połączenia z morzem.
Gdy kierunek zmienia się na południowo-wschodni, znaczy to, że dotarliśmy nad estuarium niemieckiej rzeki Ems (e s) i jednocześnie nad granicę Holandii z Niemcami.
Niemcy sąsiadują z Holandią od wschodu. Udajemy się granicą na południe. Mamy do pokonania prawie 580 kilometrów.
Granicę przecina Ren, płynący na zachód.
W miejscu, gdzie kierunek zmienia się na zachodni, znajdujemy się na pograniczu Holandii, Niemiec i Belgii.
Belgia sąsiaduje z Holandią od południa. Granica początkowo biegnie na zachód, a po przecięciu jej przez rzekę Mozę - na północ. Niebawem przekonamy się, że Moza, płynąca w kierunku północnym, wyznacza granicę między Holandią a Belgią.
Granica skręca na północny zachód i krętą linią prowadzi w kierunku zachodnim, a następnie południowo-zachodnim, gdzie przecina ją ujście Skaldy.
Jeszcze niedługi odcinek na zachód i docieramy nad Morze Północne, którego plaże poznaliśmy na początku wyprawy granicami Holandii.