16. Cypr
Dwa słowa o państwie
Cypr - w pełnej nazwie: Republika Cypru - leży na wyspie o tej samej nazwie, w Azji Południowo-Zachodniej, na Morzu Śródziemnym.
Stolicą i największym miastem Cypru jest Nikozja. Inne główne miasta to Limassol, Larnaka, Pafos i Famagusta. Języki urzędowe: grecki i turecki. Domena internetowa – .cy.
Cypr przystąpił do Unii Europejskiej w 2004 roku, wraz z dziewięcioma innymi państwami. Faktycznie jednak za przynależnością do Unii opowiedziała się tylko południowa, grecka część państwa. Cypr bowiem od 1975 roku jest podzielony na dwie części: północną, zamieszkaną przez Turków, i południową, gdzie mieszkają Grecy. Część północna, która przyjęła nazwę Turecka Republika Cypru Północnego, jest uznawana za państwo jedynie przez Turcję. Nikozja również została podzielona na część północną (stolicę samozwańczego Cypru Północnego) i południową, z władzami uznawanymi przez cały świat.
Cypr jest dwudziestym piątym państwem w UE pod względem wielkości. Wyprzedza tylko Maltę i Luksemburg. Jego powierzchnia wynosi 9,3 tys. km2, z czego część turecka zajmuje 3,4 tys. km2. Liczba ludności – niespełna 800 tys. – daje Cyprowi również dwudzieste piąte miejsce, za Estonią, a przed Luksemburgiem. Ludność grecka jest czterokrotnie liczniejsza niż turecka. Dochód na jednego mieszkańca plasuje Cypr pośrodku państw UE.
Na Cyprze żyje 500 Polaków.
Ciekawe miejsca na Cyprze to m.in. zaznaczone na mapie: Salamis (nr 1), kościoły w Troodos (nr 2), Aja Napa (nr 3) i Chirokitia (nr 4).
Czytamy mapę
Granice Cypru
Zaczynamy od północnego zachodu, czyli od górnego lewego rogu mapy. Jesteśmy na Morzu Śródziemnym. Przemieszczamy się wzdłuż górnej ramki mapy na wschód, na wybrzeże Turcji. Stąd kierujemy się na południe. Po pokonaniu ponad 100 km drogą morską przybijamy do zachodniego wybrzeża Cypru.
Obejdziemy wyspę dookoła. W ten sposób poznamy granice Cypru. Wędrówkę rozpoczniemy na przylądku Akamas, wysuniętym najdalej na północny zachód. Uwaga: przylądki ani zatoki nie są podpisane.
Kierujemy się na wschód. Mijamy dwie niezbyt duże zatoki: najpierw Chrisochu, a potem Morfu. Stańmy na przylądku Kormakitis, zamykającym od północnego wschodu zatokę Morfu. Jeśli chcielibyśmy popłynąć stąd do Turcji, mielibyśmy do pokonania tylko 70 kilometrów.
Idąc na wschód, zauważymy, że wybrzeże jest skaliste. Udając się dalej w kierunku północno-wschodnim, na pewno spostrzeżemy, że Cypr zwęża się w półwysep. Nosi on nazwę Karpas. Jak jest wąski i długi, przekonamy się, kiedy po dojściu do przylądka Andhreas zmienimy kierunek na południowo-zachodni. Przylądek Andhreas to miejsce, skąd jest najbliżej do Syrii – ok. 100 km na wschód.
Idziemy południowym wybrzeżem półwyspu Karpas. Obchodzimy Zatokę Famagusty, nad którą leżą Salamis, czyli ciekawe miejsce nr 1, oraz miasto Famagusta (f g).
Po dotarciu do kolejnego przylądka – Ghreko – zmieniamy kierunek na zachodni. Mijamy ciekawe miejsce nr 3, którym jest Aja Napa, a następnie miasto Larnaka (l k) i ciekawe miejsce nr 4 - Chirokitię.
Dochodzimy do niewielkiej zatoki Akrotiri, z miastem Limassol (l s). Tę zatokę zamyka przylądek Ghata. Gdybyśmy z tego południowego krańca Cypru popłynęli na południe, to po kilkuset kilometrach trafilibyśmy do Egiptu, nad Kanał Sueski.
Z przylądka Ghata udajemy się na północny zachód. Mijamy miasto Pafos (p f) i docieramy na przylądek Akamas, z którego wyruszyliśmy w drogę dookoła wyspy.
Gdybyśmy jeszcze chcieli poznać granicę między grecką (południowo-zachodnią) a turecką (północno-wschodnią) częścią Cypru, powinniśmy znów pójść na wschód i zatrzymać się po minięciu pierwszej zatoki, czyli Chrisochu. Tu zaczyna się granica. W największym uproszczeniu biegnie ona na wschód, przecina stolicę, dzieląc ją strefy grecką oraz turecką, i kieruje się na południowy wschód. Dochodzi do morza na południe od miasta Famagusta, a na północ od Aja Napa, czyli ciekawego miejsca nr 3.