1. Zakres użyteczności grafiki dla niewidomych

1. Zakres użyteczności grafiki dla niewidomych

Doświadczenie tyflopedagogów wskazuje, że grafika ma sens dla niewidomego wtedy, gdy informuje:

• o pojęciach przestrzennych (pojęcia geometryczne i z zakresu orientacji),
• o kształtach przedmiotów (widok, rzut, rzuty, przekrój),
• o relacjach przestrzennych między przedmiotami (plan, mapa).

Nie jest celowe tworzenie dotykowej grafiki mówiącej o związkach logicznych, przyczynowych, organizacyjnych, bo trud czytania przestrzennej z natury rzeczy grafiki utrudni pojmowanie nie przestrzennych związków między pojęciami. Związki takie należy obrazować opisem słownym, numeracją dziesiętną lub w inny, funkcjonalny sposób.
Np. proste przetworzenie kilkupokoleniowej genealogii do postaci etykiet z imionami połączonych liniami pochodzenia zajęłoby ogromny arkusz i byłoby dla niewidomego praktycznie nieczytelne. Genealogię należy zapisać w formie listy z dziesiętną numeracją osób. Ta forma pozwala oddać istotę genealogii w sposób prosty i dla niewidomego czytelny.

Dlatego (por. Marek Jakubowski (2009, s. 37) terminem tyflografika określamy graficzne odwzorowanie rzeczywistości użyteczne dla osoby niewidomej lub/i słabowidzącej, wykonane w dostępnej mu konwencji i skali, zredagowane w sposób umożliwiający
i ułatwiający odczytanie dotykiem lub/i słabym wzrokiem przekazywanej grafiką informacji.

Tyflografika pomaga niewidomym i słabowidzącym poznać i zrozumieć oraz odwzorować pojęcia przestrzenne i rzeczywistość materialną. Szczególnie istotną rolę pełni tyflografika
w przekazywaniu informacji o obiektach i zjawiskach, które nie są możliwe do poznania poprzez bezpośredni ogląd dotykowy gdyż są zbyt małe, zbyt delikatne, za duże, niebezpieczne, lub poruszają się.