Od Redakcji
OD REDAKCJI
Druga wojna światowa, trwająca w latach 1939–1945, była najbardziej tragicznym konfliktem w historii świata. Rozpoczęta od ataku nazistowskich Niemiec przy współudziale komunistycznego Związku Sowieckiego na Polskę, szybko ogarnęła cały świat, przybierając totalny charakter. Walki toczyły się na lądzie, morzu i w powietrzu, na wszystkich oceanach i wielu kontynentach. Trzeba było sześciu długich lat i niezliczonych ofiar, aby państwa sprzymierzone, wśród których prym wiodła tzw. wielka trójka (Wielka Brytania, Stany Zjednoczone i Związek Sowiecki), pokonały siły Osi, z Niemcami, Włochami i Japonią na czele.
Dokładne ustalenie liczby ofiar tego największego światowego konfliktu nie jest możliwe. Szacuje się, że wskutek działań wojennych (zwłaszcza masowych bombardowań miast), głodu, chorób oraz zbrodniczej polityki eksterminacji narodów wojna mogła pochłonąć od 35 do 60 milionów ofiar cywilnych. Do tego doliczyć trzeba co najmniej 17 milionów zabitych żołnierzy oraz miliony rannych. Większość ofiar stanowili mieszkańcy Europy Środkowo-Wschodniej i Wschodniej (Polacy, Rosjanie, Białorusini, Serbowie) oraz mieszkańcy państw Dalekiego Wschodu (Chińczycy, Koreańczycy czy Filipińczycy). Szczególnie tragiczny los spotkał Żydów, masowo mordowanych w ramach realizacji zbrodniczej ideologii nazistowskiej. Ci, co przeżyli, przez wiele lat musieli zmagać się z powojenną traumą i pustką po stracie bliskich. Wojna przyniosła również niespotykane straty materialne. Setki miast, miasteczek i wsi legło w gruzach, zniszczeniu uległy fabryki, kopalnie i zakłady przemysłowe, na wielu obszarach należało od podstaw odbudowywać infrastrukturę kolejową i drogową. W niektórych krajach (zwłaszcza w Polsce, Niemczech, w Związku Sowieckim czy Japonii) w ciągu sześciu lat zniszczeniu uległ tysiącletni dorobek kultury i architektury.
Minęło wiele lat od zakończenia II wojny światowej, ale pamięć o niej nadal pozostaje żywa w ludzkiej pamięci.
Jej ślady także nadal są widoczne wokół nas. Pozostałości niemieckich obozów koncentracyjnych i zagłady przypominają o ich bezbronnych i niewinnych ofiarach oraz pokazują, do czego może doprowadzić totalitarna ideologia. Liczne cmentarze wojenne rozsiane po całym świecie przypominają o poległych i zmarłych żołnierzach, ich wysiłku, ofiarności i poświęceniu. Rozsiane po całym świecie pomniki, miejsca pamięci, muzea, pozostałości po fortyfikacjach czy obiektach wojskowych – wszystko to ma przypominać o wojnie, zachęcać do poznania jej historii i ostrzegać, aby nigdy już nie doszło do powtórzenia się podobnej tragedii.
Prezentowany Atlas. Świat podczas II wojny światowej to nasze kolejne opracowanie z tyflomapami dotyczące tego największego konfliktu w XX wieku. Pokazaliśmy już jego przebieg na ziemiach polskich, teraz chcemy ukazać jego światowy wymiar. W wojnie uczestniczyło 61 krajów, a na terytoriach 40 z nich prowadzono działania bojowe. Nasze opracowanie obejmuje przede wszystkim obszar Europy i Dalekiego Wschodu, jako głównych aren wojennego konfliktu. Ukazujemy nie tylko działania wojenne na lądzie i morzach, ale też politykę represji wobec podbitych narodów, zarówno niemiecki system obozów koncentracyjnych i obozów zagłady oraz masowych mordów na ludności cywilnej, jak i system obozów sowieckich, gdzie poniosło śmierć wielu jeńców wojennych oraz członków licznych narodów lub grup ludności skazanych na zagładę przez reżim komunistyczny.
Czytelnik znajdzie też mapę poświęconą ruchowi oporu wobec okupantów oraz mapę przedstawiającą układ polityczny w Europie, który wyłonił się po zakończeniu II wojny światowej. W ten sposób nasza publikacja wypełnia istotną lukę wśród publikacji o tej tematyce dla osób niewidomych i z dużym ubytkiem widzenia, które do tej pory nie miały lub miały bardzo utrudniony dostęp do tego typu materiałów. Dotychczas bowiem nie wydano map poświęconych II wojnie światowej w sposób spójny graficznie oraz w technologii dostępnej dla osób niewidomych. Nasz atlas to zmienia, podobnie jak cała seria atlasów historycznych opracowanych w serii wydawniczej TYFLOGRAFIA POLSKA.
Liczymy, że zarówno tyflomapy, jak i towarzyszący im komentarz historyczny, staną się inspiracją do dalszych poszukiwań i uzupełniania swojej wiedzy. Mamy nadzieję, że publikacja stanie się cenną pomocą dydaktyczną, pobudzającą ciekawość młodych odbiorców, ułatwiając im naukę w szkole, ale też przywołującą wspomnienia starszym.
Zapraszamy do poznawania ważnych wydarzeń z czasów II wojny światowej.