Lekcja 3 – Parki Narodowe w Polsce

DLA OSÓB NIEWIDOMYCH

Przykład scenariusza zajęć z Atlasem Parku Narodowego dla niewidomego ucznia szkoły podstawowej masowej nieposiadającego umiejętności posługiwania się grafikami reliefowymi.

Czas zajęć:

45 minut.

Cel ogólny:

Poznanie podstaw pracy z mapą.

Cele szczegółowe:

Zapoznanie się z umiejscowieniem na mapie Polski Parków Narodowych.

Poznanie kształtu Polski.

Poznanie przebiegu głównych rzek Polski.

Metody:

Oglądanie wspólnie z edukatorem.

Dyskusja z edukatorem podczas oglądania.

Środki:

Plansze Atlasu Parku Narodowego.

Materiały informacyjne w piśmie brajla, druku płaskim powiększonym lub w plikach dźwiękowych.

Linijka ze skalą brajlowską.

Uwagi do przebiegu zajęć:

W przypadku zwiedzającego ucznia niewidomego uczącego się w szkole masowej podstawowej nieznającego pisma brajla i niepotrafiącego oglądać tyflografik czeka edukatora szczególnie trudne zadanie.

Przeznaczony czas na zajęcia około jednej godziny lekcyjnej w zupełności wystarczy na podjęcie próby wspólnego oglądania najpierw legendy mapy ogólnej Polski z umiejscowieniem Parków Narodowych, a później samej mapy. Pozostawiając uczniowi jak najwięcej samodzielności musimy go jednocześnie prosić o wskazówki, w jaki sposób możemy mu pomóc w oglądaniu mapy. Kierując się jego wskazówkami, staramy się mu ułatwić poznawanie dotykowe planszy.

Praca z uczniem niepotrafiącym oglądać tyflografik i dodatkowo słabo znającym brajla (co często się zdarza!) wymaga dużego skupienia, absolutnie niezakłócanego poprzez innych przebywających w izbie edukacyjnej.

Zapewniamy mu w miejscu wyciszonym i nienarażanym na niepotrzebne hałasy stół lub ławkę, gdzie będzie mógł z naszą pomocą swobodnie korzystać z planszy mapowej. Edukator powinien przed rozpoczęciem zajęć szczegółowo opisać Atlas oraz przeprowadzić ze zwiedzającym krótką rozmowę.

Po obejrzeniu wybranej planszy mapowej sugerujmy przeprowadzenie dyskusji na jej temat, jednocześnie uzupełniając poznane treści i informacje własną wiedzą i ciekawostkami dotyczącymi Parku.

W przypadku sprawnego zapoznania się przez ucznia z wybranymi mapami możemy zaproponować oglądanie następnej planszy.

W przypadku zainteresowania ucznia tematem możemy zaproponować mu wypożyczenie Atlasu na okres kilkunastu dni do domu, jednocześnie zapraszając do złożenia następnej wizyty w Parku.

Zachęcamy ucznia do zapoznania się z dodatkowymi informacjami na temat Parków Narodowych znajdujących się na stronie: www.tyflomapy.pl

DLA OSÓB SŁABOWIDZĄCYCH

Przykład scenariusza zajęć z Atlasem Parku Narodowego dla słabowidzącego ucznia szkoły podstawowej masowej posiadającego umiejętność posługiwania się grafikami reliefowymi.

Czas zajęć:

45 minut.

Cel ogólny:

Cele szczegółowe:

Zapoznanie się z umiejscowieniem na mapie Polski Parków Narodowych.

Utrwalenie kształtów granic Polski.

Utrwalenie przebiegu głównych rzek Polski.

Zapoznanie się lub przypomnienie państw sąsiadujących z Polską.

Utrwalenie lub poznanie pojęć kierunków geograficznych.

Metody:

Samodzielne oglądanie z pomocą lupy i przy odpowiednim oświetleniu.

Dyskusja z edukatorem podczas oglądania.

Własna praca twórcza.

Środki:

Plansze Atlasu Parku Narodowego.

Materiały informacyjne w piśmie brajla, druku płaskim powiększonym lub w plikach dźwiękowych.

Linijka ze skalą brajlowską.

Kredki tyflologiczne, “wypisany długopis”, papier brajlowski, folia z koszulek do dokumentów, pisaki, podkłada do rysowania lub arkusz filcu.

Lampa do podświetlenia przez oglądającego plansz mapowych.

Lupa.

Stół ustawiony w sposób pozwalający na maksymalne doświetlenie plansz.

Uwagi do przebiegu zajęć:

W przypadku zwiedzającego ucznia słabowidzącego uczącego się w szkole masowej podstawowej musimy zasięgnąć informacji, czy uczeń potrafi posługiwać się mapą barwno-dotykową, czy ma doświadczenie w tym zakresie.

W przypadku pozytywnej odpowiedzi zapewniamy mu w miejscu wyciszonym i nienarażanym na niepotrzebne hałasy prawidłowo doświetlony stół lub ławkę, gdzie będzie mógł swobodnie korzystać z plansz mapowych, mogąc je w razie potrzeby bez problemu rozłożyć. Pamiętamy, aby mapy w teczce były ułożone w kolejności według przyporządkowanych im numerów. Edukator powinien przed rozpoczęciem zajęć szczegółowo opisać Atlas oraz przeprowadzić ze zwiedzającym krótką rozmowę, jednocześnie oferując swoją pomoc. W przypadku rezygnacji z pomocy (konspekt dotyczy ucznia posiadającego potrzebne umiejętności) pozostawiamy ucznia samego, jednocześnie pozostając obok całkowicie do jego dyspozycji (chyba, że sobie tego nie życzy).

Proponujemy szczegółowe obejrzenie Atlasu.

Po obejrzeniu sugerujmy przeprowadzenie dyskusji na omawiany temat, jednocześnie uzupełniając poznane treści i informacje własną wiedzą i ciekawostkami dotyczącymi Parku.

W przypadku sprawnego zapoznania się przez ucznia z Atlasem możemy zaproponować obejrzenie Atlasu innego Parku Narodowego wybranego przez ucznia, albo próbę graficznego przedstawienia oglądanych plansz poprzez rysunek lub wylepiankę z plasteliny, jednocześnie informując, iż zostaną one wyeksponowane w pracowni edukacyjnej Parku obok innych prac zwiedzających.

W przypadku zainteresowania ucznia tematem możemy zaproponować mu wypożyczenie Atlasu na okres kilkunastu dni do domu, jednocześnie zapraszając do złożenia następnej wizyty w Parku.

Zachęcamy ucznia do zapoznania się z dodatkowymi informacjami na temat Parków Narodowych znajdujących się na stronie: www.tyflomapy.pl

Każdy z odwiedzających, niezależnie od wieku, wykształcenia oraz od wady wzroku lub jego braku, ma różne zdolności oraz możliwości poznawcze. Pamiętajmy:

• bądźmy tolerancyjni i wyrozumiali w stosunku do odbiorców,
• pozwólmy im być samodzielnymi,
• będąc nauczycielami/edukatorami bądźmy jednocześnie uczniami, 
• pozwólmy zadawać sobie pytania i jednocześnie sami pytajmy
• namawiajmy do wkładania trudu i wysiłku w poznawania map barwno-dotykowych,
• informujmy o możliwości wypożyczenia Atlasów do domu, w celu lepszego zapoznania się z nimi,
• prośmy zwiedzających o opinie, uwagi i sugestie dotyczące organizacji procesu dydaktycznego,
• zachęcajmy do powtórnych wizyt w Parku Narodowym,
• prowadźmy akcję informacyjno-propagandową na temat posiadanych materiałów tyflologicznych.